Korba rowerowa
Z Wikipedii
Korba rowerowa to część układu napędowego roweru, która łączy pedały z osią suportu.
W większości rowerów, występują dwie korby po obu stronach ramy, ustawione wzajem siebie pod kątem 180° Korby przenoszą największe obciążenia spotykane w układzie napędowym roweru i dlatego są najbardziej masywną jego częścią.
[edytuj] Konstrukcja i rodzaje
Najtańsze rodzaje korb to proste pręty stalowe, rozkute i wydrążone na obu końcach. Jednym końcem łączą się one z osią suportu a drugim z pedałami.
Droższe rodzaje korb są odlewami lub kształtkami wycinanymi na frezarce o specjalnie zaprojektowanym kształcie. Kształt ten jest tak dobrany, aby zapewnić maksymalną wytrzymałość przy jak najmniejszej masie. Najdroższe odmiany korb, występujące w wyższych grupach osprzętu firmy Shimano są odlewami z wydrążonym wnętrzem.
Pedały są mocowane do korb za pomocą prostego połączenia gwintowego, które jest zestandaryzowane i jednakowe w ogromnej większości współcześnie dostępnych rowerów.
Mocowanie korb do osi suportu jest dużo bardziej złożonym problemem technicznym, gdyż jest to miejsce w rowerze, które znosi największe ze wszystkich połączeń obciążenia. Istnieją jego liczne odmiany, które nie są ze sobą zgodne, dlatego przy kupowaniu korb trzeba je dobrać do konstrukcji zakończenia osi suportu. Najczęściej spotykane typy tych łączeń to:
- klinowe - najbardziej prymitywne i zawodne - koniec osi ma kształt prostego walca, lekko ściętego z jednej strony. W główce korby jest otwór o rozmiarach nieco większych od średnicy osi i drugi otwór, w który wbija się metalowy klin. Klin ten wchodzi w miejsce gdzie oś jest ścięta i likwiduje luz między osią i korbą. Wielką wadą tego systemu jest ciągłe ścieranie się klina i konieczność jego ciągłego dobijania lub wymiany.
- na kwadrat - koniec osi jest ścięty na kształt kwadratu i nagwintowany od środka, zaś w główce ramy jest kwadratowy otwór dopasowany wymiarami do końca osi. Całość jest łączona śrubą, którą wkręca się wnętrza osi. System ten zapewnia znacznie solidniejsze połączenie osi z korbą niż klinowe, wymaga jednak bardzo precyzyjnego wykonania obu części. Słabą stroną tego połączenia jest to, że krawędzie kwadratu mają tendencję do ścierania się, co po pewnym czasie powoduje luzy, które generują nieprzyjemne skrzypienie.
- na wielowypust - system ten jest podobnie skonstruowany do systemu na kwadrat, tyle, że końcówka osi posiada znaczniej bardziej wymyślny kształt, specjalnie zaprojektowany do znoszenia dużych obciążeń. Łączenie na wielowypust wymaga oczywiście jeszcze bardziej precyzyjnego wykonania obu części niż w przypadku kwadratu. Gwarantuje jednak trwałe i niemal niezniszczalne połączenie. Jest ono stosowane w droższych grupach osprzętu przez wszystkich producentów korb.
- ze zintegrowana osią. W systemie tym prawe ramię korby jest na stałe połączone z osią. Lewe ramię połączone jest na wielowpust.
[edytuj] Typy korb dostępnych w sprzedaży i ich dobór do posiadanego rodzaju suportu
Obecnie większość korb wchodzących w skład tańszych grup osprzętu jest sprzedawana w formie zintegrowanej razem z zębatkami przednimi. Oznacza to, że korba od stony zębatek jest zespolona z nimi na stałe - zwykle po prostu zespawana. W droższych grupach osprzętu można nabyć zarówno całe komplety zębatki + korby, lub można je kupować osobno.
Korby w rowerach górskich i szosowych występują w trzech rozmiarach długości. Czym dana osoba ma dłuższe nogi tym dłuższe powinny być korby, aby zapewnić maksymalną efektywność pedałowania. Długości korb są zestandaryzowane i są one określane litarami S (mała), M (średnia) i L (duża). Długość korby dobiera się zazwyczaj do wielkości ramy. W ramach od rozmiaru 14 do 16.5 cala stosuje korby o rozmiarach S. od 16.5 do 19.5 stosuje się korby M, a powyżej 19.5 korby L. Zasadniczo nie ma jednak przeszkód technicznych do montowania dłuższych korb do mniejszych ram, gdy ktoś uważa, że dłuższe mu bardziej odpowiadają.
Korby na połączenia klinowe są coraz rzadziej stosowane i występują one obecnie w najtańszych rowerach miejskich i dziecięcych. Dzięki temu, że są one zestandaryzowane można być zawsze pewnym, że będą pasowały.
Korby na połączenia na kwadrat są spotykane w tańszych rowerach górskich i turystycznych. Większość producentów stosuje się do norm narzuconych przez firmę Shimano, ale część producentów chińskich i tajwańskich stosuje swoje własne normy, dlatego najlepiej jest kupować korby producenta, który wyprodukował stosowany przez nas wkład suportowy.
W korbach na wielowpust sprawa jest jeszcze bardziej złożona. Nawet Shimano ma tu trzy wersje tego połączenia - stosowane w osprzęcie Deore (Deore, Deore LX i Deore XT), zupełnie inne w osprzęcie XTR, oraz system stosowany w grupach szosowych. Firma Campagnolo stosuje jeszcze inną, niezgodną z Shimano wersję tego połączenia. Pozostali ważniejsi producenci (SRAM, Azonic, Ritchey, FSA, Truvativ - zdołali uzgodnić w 1999 roku wspólną normę na to połączenie - nazwaną ISIS i dzięki temu ich produkty są wzajemnie zgodne. Normy tej jednak nie przestrzega Shimano oraz Campagnolo.