Kolor purpury
Z Wikipedii
| Kolor purpury | |
| Plakat filmu | |
| Oryginalny tytuł | The Color Purple |
| Gatunek filmu | dramat |
| Kraj | USA |
| Data premiery | 18 grudnia 1985 |
| Czas trwania | 154 min. |
| Reżyseria | Steven Spielberg |
| Scenariusz | Alice Walker Menno Meyjes |
| Główne role | Whoopi Goldberg Oprah Winfrey Danny Glover Margaret Avery |
| Muzyka | Andraé Crouch Quincy Jones |
| Zdjęcia | Allen Daviau |
| Scenografia | Linda DeScenna Bo Welch |
| Kostiumy | Aggie Guerard Rodgers |
| Montaż | Michael Kahn |
| Produkcja | Steven Spielberg Kathleen Kennedy |
| Dystrybucja | Warner Bros. |
| Budżet | 15 miliony $ |
| Język | angielski |
| Strona IMDb | |
Kolor purpury (ang. The Color Purple) - amerykański film fabularny w reżyserii Stevena Spielberga z roku 1985. Film został nakręcony na podstawie powieści Alice Walker z roku 1982, wyróżnionej nagrodą Pulitzera: The Color Purple.
Spis treści |
[edytuj] Obsada
- Whoopi Goldberg - Celie
- Desreta Jackson - Celie jako nastolatka
- Oprah Winfrey - Sofia
- Danny Glover - Albert Johnson, mąż Celie
- Margaret Avery - śpiewaczka Shug Avery,
- Willard E. Pugh - Harpo, syn Alberta
- Howard Starr - Harpo jako nastolatek
- Akosua Busia - Nettie, siostra Celie
- Adolph Caesar - Stary człowiek
- Rae Dawn Chong - Squeak
- Dana Ivey - Miss Millie
- Leonard Jackson - Ojciec Celie
- Bennet Guillory - Grady
- John Patton - Preacher
- Carl Anderson - Pastor Samuel
- Susan Beaubian - Corrine
- James Tillis - Buster
- Phillip Strong - Burmistrz
- Laurence Fishburne - Swain
- Peto Kinsaka - Adam, syn Celie
- Lelo Masamba - Olivia, córka Celie
- Margaret Freeman - Odessa
Uwaga: W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.
[edytuj] Fabuła filmu
Nakręcony na podstawie powieści film, purpurą w tytule nawiązuje do koloru symbolizującego miłość lesbijską, która subtelnie jak mgła, pełna niedopowiedzeń, otacza relacje między głównymi bohaterkami tego dramatu.
Film prezentuje losy uciśnionej rasowo, obyczajowo i rodzinnie murzyńskiej dziewczyny imieniem Celie, granej przez Desreta Jackson i Whoopie Goldberg, która dzięki związkowi emocjonalnemu i erotycznemu w wieku dojrzałym ze śpiewaczką jazzową, Shug, duchowo uwalnia się spod władzy przepełnionego przemocą męża, Alberta.
Akcja rozpoczyna się w roku 1909, w rasistowskiej części USA, na Południu. Ciężarna czternastoletnia murzynka Celie (grana przez Desreta Jackson) rodzi dziewczynkę, której chce nadać imię Olivia. Ojciec Celie odbiera jej noworodka i oddaje obcym ludziom na wychowanie. Taki sam los spotkał pierwsze dziecko Celie, Adama. Chciał w ten sposób przed własną żoną - a matką Celie, ukryć fakt dokonywania kazirodczego gwałtu na córce.
Celie i jej młodsza siostra Nettie stają się nierozłącznymi przyjaciółkami. Po śmierci ich matki farmer Albert Johnson, wdowiec, oświadczył się Nettie. Ojciec dziewczyny przekonuje go jednak do ślubu ze starszą córką, Celie. Wdowiec Albert potrzebował nowej kobiety w domu, aby zastąpiła zmarłą żonę w wychowywaniu jego trojga dzieci. Celie była traktowana przez niego mniej więcej jak tania siła robocza i mamka dzieci, a nie jak żona, więc dręczył ją i poniżał. Podobnie jak jego dzieci, musiała się do niego zwracać przez "Mój Panie" (Sir).
Ojciec Celie dokonał kazirodczego gwałtu również na swej córce Nettie, która postanowiła uciec z domu i ukryć się u starszej siostry. Ponieważ również mąż Celie, Albert zaczął wykazywać seksualne zainteresowanie Nettie, musiała myśleć o kolejnej ucieczce. Ponieważ nie chciała utracić kontaktu ze starszą siostrą, szybko nauczyła ją pisać i czytać, aby móc z nią pozostawać w przyszłości w kontakcie listowym. Stało się tak, jak dziewczyny przewidziały: mąż Celie podjął próbę gwałtu na szwagierce, a gdy ta skutecznie się obroniła, wygnał ją natychmiast z farmy.
Dalsza akcja przenosi się do roku 1916. Syn Alberta, Harpo chce się ożenić ze Sofią, która już jest w ciąży. Ojciec nie chce dać zgody na ten ślub, Harpo poddaje się. Jednak młoda dziewczyna wreszcie stawia na swoim i dochodzi do ślubu. Podczas ślubu dziewczyna trzyma na ręku swoje nowo narodzone dziecko. Po ślubie Harpo stwierdza, że nie ma pełnej władzy nad żoną. Ojciec radzi mu, aby zaczął ją regularnie bić, aby wymóc jej posłuszeństwo. To kończy się jednak zupełnie nieoczekiwanie: Harpo dostaje ciężkie lanie od swej własnej żony i musi wstydzić się podbitego oka...
Albert uczynił swej żonie Celie (od tej chwili granej przez Whoopi Goldberg) piekło na ziemi. Nawet spowadził do domu na stałe swoją chorą kochankę, piosenkarkę Shug Averey. Chce ją wyleczyć i nawet osobiście dla niej gotuje. Ta jednak rzuca o ściany jego przypalone potrawy i dopiero wtedy zaczyna jeść, gdy gotuje dla niej Celie. Obie kobiety nieoczekiwanie stają się dobrze rozumiejącymi się przyjaciółkami. Shug wydobywa Celie z depresji i zobojętnienia na swój los i rozbudza w niej feministyczną emancypację. Celie odkrywa nagle, że kobieta ma też prawo do samoobrony.
Dalsza akcja dzieje się w roku 1922. Harpo otwiera własny lokal z muzyką jazzową, w której śpiewa kochanka jego ojca, Shug. Ojcem Shug jest pastor, który w sąsiadującej świątyni protestanckiej nawołuje do buntu przeciw nowemu Babilonowi. Uważa swą córkę za zepsutą i nie chce utrzymywać z nia kontaktów.
Gdy śpiewaczka Shug Averey wyjeżdża ze swoim zespołem do Chicago, również Celie chce zmienić swoje życie i zaczyna pakować swoje walizki, jednak nie umie podjąć ostatecznie decyzji o opuszczeniu mężą.
Millie, biała żona burmistrza, spotyka Sofię z dziećmi na ulicy. Kobieta pełna zachwytu dla urody dzieci całuje maluchy i pyta, czy Sofia nie zechciałaby podjąć u niej pracy w domu jako gosposia. Sofia odrzuca z odrazą propozycję, dochodzi do ostrej wymiany zdań z żoną burmistrza, co kończy się bijatyką obu kobiet. Po interwencji burmistrza kończy się to ośmioletnim więzieniem dla Sofii.
Ciąg dalszy losów bohaterów ukazano w roku 1936: Shug Averey wraca z mężem z Chicago zurück. Gdy zajrzała do skrzynki na listy Alberta, znalazła list do Celie. Był od siostry Nettie, która przeniosła się do Afryki i która odkryła, że dzieci Celie, Adam i Olivia, zostały adoptowane przez rodzinę protestanckich, przy której wspólnie się wychowały. Wyszło na jaw, że przez wiele lat dotrzymywała obietnicy i pisała listy do Celie, ale mąż wszystkie listy przechwytywał. Pod luźną deską w podłodze Celie znalazła schowek, gdzie wszystkie listy były ukrywane. To rozbudziło bezgraniczną nienawiść Celie do jej prześladowcy. Nawet zapragnęła poderżnąć mu gardło podczas kolejnego golenia, ale Shug ją powstrzymała. Podczas najbliższego wspólnego posiłku Celie zarzuciła Albertowi, że źle wychował swego syna, Harpo, a powstała z tego awanturę staje się pretekstem do natychmiastowego porzucenia domu, aby razem z Shug i jej mężem uciec do Memphis.
Dalsza akcja toczy się jesienią 1937. Ziemia i pola Alberta są zupełnie zaniedbane. Po farmie i całym brudnym domu biegają kury i kozy. Po śmierci ojca, Celie dowiedziała się, że był jej przybranym ojcem. Ze spadku udaje się jej sfinansować nowy początek życia.
W kościele ojca Shug wierni zaczynają śpiewać gospel. Z sąsiadującego baru jazzowego Shug śpiewając porywa gości i wspólnie idą do świątyni. Tam pada w ramiona ojcu i oznajmia, że również grzesznicy maja duszę.
Nettie wraca do Ameryki z dziećmi Celie, Olivią i Adamem z Afryki. Celie ma możliwość pierwszy raz usłyszeć od swych dzieci słowo mama oraz przytulić je. Film kończy się sceną, w której Albert jedzie w pewnej odległości na koniu i nikt nie pragnie jego bliskości.
[edytuj] Wydźwięk filmu
Temat dzieła: miłość lesbijska, kazirodztwo i patriarchalne relacje przemocy mężczyzn wobec kobiet przybliżyły po raz pierwszy w jego twórczości do grupy widzów Spielberga również publiczność wymagającą, tą z głównego nurtu. Film stał sie komercyjnym sukcesem, ale wywołał również kontrowersje. Mężczyźni-murzyni oskarżyli Spielberga o brutalny rasizm, choć feministyczna książka, na której podstawie powstał film, ukazała tę grupę społeczną jeszcze bardziej bezkompromisowo.
Inni oskarżyli Spielberga o fałszowanie historii. Według nich ukazał fałszywie murzynów lat 20. XX wieku, którzy żyli w dobrobycie w rasistowskich, południowych stanach USA i na filmie są ubrani elegancko i zamożnie. Natomiast z zachowanych oryginalnych zdjęć historycznych pochodzących z tamtego regionu i okresu, wszyscy murzyni - bezbronne ofiary białego terroru, byli ubrani skromnie, jeśli nie wręcz nędznie. Z kolei autorka książki, Alice Walker, zarzuciła Spielbergowi, że miłość lesbijska Celie i Shug została nadmiernie wyretuszowana, wręcz zmarginalizowana.
Film był nominowany do 11 Oscarów, w tym Whoopi Goldberg, jednak nie otrzymał żadnej nagrody.
