Kobra (akrobacja lotnicza)

Z Wikipedii

Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji.
Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się odnośnie jakich informacji pojawiły się wątpliwości.

Kobra, kobra Pugaczowa – jedna z figur akrobacji lotniczej. Po raz pierwszy manewr ten publicznie zaprezentował w połowie lat 80. Wiktor Pugaczow z ówczesnego ZSRR lecąc samolotem Suchoj Su-27. Skrajnie trudny i niebezpieczny manewr możliwy do wykonania jedynie odrzutowym samolotem bojowym o nieprzeciętnie dobrych własnościach aerodynamicznych lub wyposażonym w silniki ze sterowaniem wektorem ciągu.

Figurę akrobacyjną "kobra" mogą stosować piloci w walce powietrznej w celu uzyskania przewagi nad przeciwnikiem.

[edytuj] Opis

Oprócz uzmysłowienia widzom pokazów lotniczych manewrowności i zwrotności nowoczesnych samolotów bojowych, manewr ten, zastosowany w bezpośredniej walce powietrznej, ma przede wszystkim za zadanie zmusić goniącego przeciwnika do wyprzedzenia poprzez gwałtowne zmniejszenie prędkości i uzyskania tym samym przez ściganego dogodnej pozycji do otwarcia ognia.

Efekt nagłego wyhamowania uzyskuje się dzięki gwałtownemu zwiększeniu oporu powietrza działającego na skrzydła w wyniku pionowego ustawienia dziobu samolotu do góry (prostopadle do dotychczasowego kierunku lotu).

[edytuj] Fazy manewru

Manewr można ogólnie podzielić na 4 fazy:

1. z lotu poziomego, pilot samolotu wyłącza ogranicznik kąta natarcia, dławi ciąg i ściąga maksymalnie drążek
2. dziób odrzutowca podrywa się gwałtownie do góry, aż do osiągnięcia bardzo wysokiego (nawet do 120°) kąta natarcia
3. pilot zwiększa ciąg i oddaje drążek, samolot opada z powrotem dziobem w kierunku lotu, po czym
4. przyspiesza w locie horyzontalnym, z niewielką różnicą wysokości w stosunku do rozpoczęcia manewru

[edytuj] Informacje uzupełniające

Wykonanie kobry wymaga od pilota wysokiego kunsztu w pilotażu, a od samolotu doskonałych własności aerodynamicznych, które razem wzięte pozwalają zapobiec utracie kontroli w locie.

Nieodzowne są nadto efektywne silniki, które są zdolne unieść odrzutowiec w fazie lotu pionowego i nie wygasną w krytycznej fazie nagłego zerwania laminarnego przepływu powietrza.

Do tego celu w samolotach rosyjskiej konstrukcji wykorzystuje się dodatkowe wloty powietrza do silników. W Mig-u 29 umieszczono je u nasady skrzydła, od góry, a w rodzinie samolotów Su-27 na dolnej powierzchni głównych wlotów. Ich pierwotną rolą jest zasilanie silników powietrzem w czasie postoju i kołowania, gdy główne wloty powietrza, bardzo nisko położone przy wysuniętym podwoziu, są zamykane, by zapobiec zassaniu ciał obcych podczas startu lub lądowania.

Wykonanie tak ekstremalnego manewru wymaga nie tylko nadzwyczajnych właściwości aerodynamicznych, ale także wyłączenia układów automatycznego ogranicznika kąta natarcia, zapobiegającego zjawisku przeciągnięcia, co według pilotów nie jest możliwe w większości samolotów NATO.

Z tych powodów, manewr ten mogą wykonywać tylko niektóre samoloty. Kobra była wykonywana na samolotach bojowych Suchoj z rodziny zapoczątkowanej przez Su-27 oraz na samolocie Mig-29. Jej wykonanie powinno być jednak możliwe na nowoczesnych samolotach, wyposażonych w silniki ze zmiennym wektorem ciągu.