Kościół św. Floriana w Chodzieży
Z Wikipedii
Kościół pw. św. Floriana w Chodzieży pochodzi z roku 1755, jest zbudowany w stylu późnobarokowym z zachowaniem murów gotyckich.
Początki kościoła sięgają prawdopodobnie XIII wieku. W drugiej połowie XVI wieku znajdował się w rękach protestantów. Zniszczony pożarem w 1754 r. został odbudowany staraniem Karola Gruzińskiego, kasztelana gnieźnieńskiego. Konsekrowany 11 października 1801 r.
Budowa kościoła: zewnętrzne ściany są oskarpowane. Późnobarokowe szczyty: wschodni i zachodni zostały rozczłonkowane pilastrami. Pomiędzy pilastrami w niszach konchowych umieszczono drewniane rzeźby świętych. Na szczycie wschodnim znajduje się stiukowe przedstawienie aniołów z monstrancją.
Przy północno-zachodnim narożniku usytuowana jest wieżyczka, w której znajdują się schody prowadzące na chór i poddasze. W 1906 r. odbudowano od zachodu obszerną kruchtę. Kościół jest budynkiem orientowanym z dwuprzęsłowym prezbiterium zamkniętym prostą ścianą. Nawa jest czteroprzęsłowa; do wschodniego jej przęsła przylegają kaplice tworząc rodzaj transeptu. Prezbiterium i nawa są pokryte sklepieniem kolebkowo-krzyżowym. Do prezbiterium od strony północnej przylega zakrystia o sklepieniu kolebkowym. Nad nią jest kaplica św. Antoniego otwierająca się do prezbiterium dwiema arkadami, dostępna schodami z kaplicy Świętej Trójcy.
Ołtarz główny pochodzi z XVIII w. W polu głównym znajduje się nowszy obraz z przedstawieniami Matki Bożej, św. Floriana i św. Mikołaja, a w zwieńczeniu obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z II poł. XVII w. Kaplice otwarte są do nawy arkadami o łukach koszowych. Ponad łukami arkad znajduje się bogata dekoracja stiukowa w 1755 r. z postaciami Chronosa i anioła oraz z tablicami herbowymi odnoszącymi się do rodzin chowanych pod kościołem i kaplicami. W kaplicach znajdują się drewniane ołtarze wykonane w II poł. XVIII w. Nadstawy ołtarzy w obramieniach rokokowych wolut zostały przyozdobione rzeźbami świętych.
Zwieńczenia ujmują dekoracyjnymi ramami okna z witrażami z początku XX w. Chór muzyczny trójarkadowy posiada na balustradzie dekorację stiukową o motywach rokokowych oraz panoplia z herbami Grzymała Gruzińskich i Poraj Świnarskich. Na ścianie północnej umieszczono epitafium bpa Józefa Cybichowskiego, proboszcza chodzieskiego w latach 1860-1866, z rzeźbą wykonaną przez Wawrzyńca Kaima ok. 1933 r.
