Kość miedniczna

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Kość miedniczna (łac. os coxae) - kość wchodząca w skład obręczy kończyny tylnej (dolnej) (łac. cingulum extremitatis posterioris), jest kością parzystą. Kości miedniczne łaczą się ze sobą w części przedniej za pomocą spojenia łonowego (łac. symphysis), w części tylnej łączą się z kością krzyżową kręgosłupa. Dwie kości miednicze łącznie określamy mianem miednicy (łac. pelvis). Patrz również złamanie miednicy.

Każda z kości miednicznych składa się z:

kości biodrowej (łac. os ilium)
kości kulszowej (łac. os ischii)
kości łonowej (łac. os pubis)

Męska kość miednicza

Żeńska kość miednicza

Kość miedniczna zwierząt kręgowych jest silnie wykształcona, co związane jest z koniecznością dźwigania większości ciała oraz przez to, że stanowi połączenie z kośćmi kończyny tylnej (dolnej), która jest elementem napędowym zwierzęcia. Jest silnie złączone z kręgosłupem. W czasie embriogenezy przechodzi stadium chrzęstne. W obrębie tej kości znajduje się panewka stawowa (łac. acetabulum) dla główki kości udowej. W kierunku dogrzbietowym od wspomnianej panewki znajduje się wyrostek biodrowy (łac. processus iliacus). W okolicy kości łonowej znajduje się otwór zasłonięty (łac. foramen obturatorium).

Wszystkie kości wchodzące w skład kości miednicznej biorą udział w wytworzeniu panewki. Panewka jest głębokim kubkowatym dołem. Jest u dołu przerwana przez wcięcie panewki, które prowadzi do dołu panewki znajdującego się w jej dnie. Do brzegu panewki, który stanowi obwodową wargę powierzchni księżycowatej przyczepia się obrąbek panewki, który ponad wcięciem panewki wytwarza więzadło poprzeczne panewki. Powierzchnie księżycowate stanowią powierzchnie stawowe w stawie biodrowym.

Kości miednicze są słabo wykształcone u ryb, dobrze skostniałe pojawiają się u płazów meandrowców, u których łączyły się z jednym kręgiem krzyżowym. Podobną miednicę, ale mniej skostniałą mają współczesne płazy ogoniaste - część łonowa może w ogóle nie kostnieć. U niektórych gatunków występuje tzw. wyrostek przedłonowy (łac. epipubis). U płazów bezogonowych kości biodrowe są wydłużone, a pozostałe elementy są zredukowane i są kształtu owalnego. U płazów beznogich miednica nie występuje. W porównaiu do miednicy meandrowców bodobną budowę wykazywały także najstarsze gady z tą różnicą, że była ona silniej połączona z kręgosłupem. U synapsidów pojawia się po raz pierwszy otwór zasłonięty. U gadów współczesnych miednica utworzona jest z drobnych, wydłużonych trzech kości. U gadów o zredukowanych kończynach zanika także miednica za wyjątkiem dusicieli, u których jest narządem szczątkowym. U ptaków kość biodrowa jest silnie rozwinięta i na długim odcinku silnie łączy się z kręgosłupem. Kości biodrowe ssaków rozbudowane są silnie ku przodowi. U ssaków wodnych ulegają redukcji.