Kamieńczyk (województwo dolnośląskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°06' N 016°39' E
Kamieńczyk | |
Województwo | dolnośląskie |
Powiat | kłodzki |
Gmina | Międzylesie |
Położenie | 50° 06' N 16° 39' E |
Wysokość | 500-680 m n.p.m. |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
74 |
Kod pocztowy | 57-530 (poczta: Międzylesie) |
Tablice rejestracyjne | DKL |
Kamieńczyk (do 1945 r. niem. Steinbach) – przygraniczna wieś w gminie Międzylesie, powiat kłodzki (województwo dolnośląskie).
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.
Położona na wysokości 500-680 m n.p.m., w Górach Bystrzyckich między wzniesieniami: po stronie północno-zachodniej Kamyka (721 m n.p.m.), a po stronie południowo-wschodniej Kamieńczyka (702 m n.p.m.) i Granicznego Wierchu (711 m n.p.m.), w dolinie potoku Kamionka. Na początku wsi znajduje się nasyp kolejowy, wykonany w poprzek doliny potoku Kamieńczyk dla linii kolejowej Wrocław – Praga przez Lichkov, w którym to wykonano cztery tunele w obudowie kamiennej: trzy komunikacyjne i jeden wodny. Tunel murowany z bloków kamiennych, przez który prowadzi droga, groził zawaleniem, w związku z czym w latach 90. XX w. został zabezpieczony przez inż. Andrzeja Gustawa obudową podporową ŁP (żelazne łuki podatne) i wówczas mur kamienny pokryto warstwą betonowego torkretu. Wieś rozciąga się w górę na długości ok. 3 km od nasypu kolejowego, wzdłuż potoku do granicy. W Kamieńczyku znajduje się turystyczne przejście graniczne do Czech.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Jako miejscowość wzmiankowana już w 1207 r. Wieś założona w 2. połowie XVI w. przez braci Dawida i Michała Tschirnhausów, a w 1564 r. wymieniana była jako posiadłość rycerska. Do XVII w. w okolicy eksploatowano rudy metali, które wytapiano w miejscowej hucie. W dolnej części wsi pozostałości wyrobisk górniczych po nieczynnych dwóch kamieniołomach. Pod koniec XIX w. Kamieńczyk liczył ponad 500 mieszkańców, później z biegiem lat wieś zaczęła się wyludniać, obecnie liczy niewiele ponad 50 mieszkańców. W latach 50. XX wieku w pięknym budynku mieściła się strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza (WOP), po której nie ma już śladu. We wsi zachowało się jeszcze kilka chat budownictwa sudeckiego z gankami typu kłodzkiego z końca XVIII w., będących przykładem budownictwa wiejskiego, kamienny pomnik z początku XX w. z tablicą upamiętniającą poległych na wojnie żołnierzy – mieszkańców wsi oraz drewniana kapliczka przydrożna z figurką Madonny.
Największym zabytkiem jest drewniany kościółek o cechach barokowych, kryty gontem, jeden z czterech podobnych na ziemi kłodzkiej, który został wzniesiony w 1710 r. jako kościół pogrzebowy na miejscowym cmentarzu. Cmentarz nie jest od ponad pół wieku użytkowany. Znajduje się tu jednak kilkanaście grobów sprzed roku 1945 z porcelanowymi tablicami i różnokolorowymi inskrypcjami, w większości w języku niemieckim.
Obecnie jest to kościół filialny pw. św. Michała Archanioła. Wewnątrz w całości zachowane oryginalne wyposażenie barokowe: ołtarz z 1720 r. (który w 1740 r. przeniesiono z pobliskiego Lichkova), ambona z 1754 r. oraz ludowe rzeźby: św. Anny Samotrzeciej z połowy XVIII w., Madonny (Czesmatka) z 1. połowy XIX w. oraz drewniany świecznik z Madonną w glorii.
Do lat 60. XX w. działały we wsi dwie kuźnie miechowe, drewniany młyn wodny, którego budynki znajdują się na początku wsi po prawej stronie drogi. Jedne z pierwszych rodzin, które osiedliły się po II wojnie światowej w Kamieńczyku, to: Aksamitowie, Puziowie, Zubkowie, Harasińscy, Kozinowie, a jedyną niewysiedloną rodziną Niemców sudeckich była rodzina Braunerów, która w latach 50. XX wieku wyjechała do RFN.
[edytuj] Zabytki
- zabytkowy drewniany kościółek o cechach barokowych z 1710 r.
- kamienna rzeźba przed kościołem – Ukrzyżowanie z II poł. XVIII w.
- ludowe rzeźby i obrazy malowane na szkle stanowiące ciekawy układ plastyczny.
[edytuj] Godne uwagi
- przydrożna kapliczka,
- chaty budownictwa sudeckiego z gankami typu kłodzkiego z końca XVIII w.,
- kamienny pomnik z początku XX w. z tablicą upamiętniającą poległych,
- stary nieczynny młyn wodny,
- nasyp kolejowy i tunele kamienne,
- panorama z Kamyka: na Masyw Śnieżnika, Marię Śnieżną (Igliczna) i klasztor w Kralikach,
- dolina potoku Kamionka,
- wyrobiska po eksploatacji kamienia,