Jerusalem

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Jerusalem, właściwie And did those feet in ancient time- poemat Williama Blake'a ze wstępu do dzieła Milton: A Poem (1804). Dziś znany bardziej właśnie jako hymn Jerusalem, z muzyką Charlesa Huberta Hastingsa Parry'ego, napisaną w 1916 r.

Wiersz został opublikowany w 1916 r. w patriotycznej antologii poezji jako próba przezwyciężenia upadku morale w związku z rosnącą liczbą ofiar brytyjskich żołnierzy na froncie I wojny światowej oraz brakiem perspektyw jej szybkiego zakończenia. Do tej pory poemat nie był zbyt znany. Dla wielu definiował on cele, o jakie walczyła Brytania, dlatego Parry został poproszony o stworzenie jego muzycznej wersji na spotkanie kampanii Fight for Right w londyńskim Royal Albert Hall. Najpopularniejsza wersja została zaaranżowana przez Edwarda Elgara w 1922 r. na festiwalu w Leeds. Jest ona uznawana za jedną z najbardziej popularnych brytyjskich piosenek patriotycznych, często używana alternatywnie jako hymn państwowy. Hymn ten uznaje się za bardzo nacjonalistyczny, chrześcijański i socjalistyczny zarazem. Partia Pracy użyła go w 1945 r. jako sloganu wyborczego (Clement Atlee zapowiadał wówczas, że Anglicy zbudują drugie Jeruzalem).

Wiersz był inspirowany legendą, jakoby Jezus, będąc jeszcze młodym mężczyzną, towarzyszył Józefowi z Arymatei w drodze do Glastonbury w Anglii. Uważa się, że Blake rzeczywiście wierzył w tę legendę. Jednak właściwy temat czy też podtekst utworu jest poddawany ostrej debacie, głównie dzięki popularności w spektrum filozoficznym. Ponieważ jest oparty na romantycznej legendzie, odpowiedź na wszystkie cztery pytania z pierwszych wersów brzmi nie. Wreszcie rola Jeruzalem jako drugiego hymnu jest uznawana za nie na miejscu, jako że odwołanie do obcej stolicy w brytyjskiej piosence może być zaskakujące i mylące dla nie-Brytyjczyków.

Wers Bring me my chariot of fire był inspiracją do tytułu angielskiego filmu Chariots of Fire (Rydwany ognia)

[edytuj] Tekst

Wersja oryginalna

And did those feet in ancient time
Walk upon England’s mountains green?
And was the holy Lamb of God
On England’s pleasant pastures seen?

And did the Countenance Divine
Shine forth upon our clouded hills?
And was Jerusalem builded here
Among these dark Satanic Mills¹?

Bring me my Bow of burning gold;
Bring me my Arrows of Desire;
Bring me my Spear; O clouds unfold!
Bring me my Chariot of Fire!

I will not cease from Mental Fight²,
Nor shall my Sword sleep in my hand,
Till we have built Jerusalem
In England’s green and pleasant Land.

Wersja polska

Czy to wśród gór zielonej Anglii
Jego krok ongi deptał głaz?
Czy widział kto na łąkach Anglii,
Jak się Baranek Boży pasł?

Czy to Oblicze Boże słało
Dla naszych chmurnych wzgórz swój wzrok?
Czy kto wzniósł kiedy Jeruzalem
Tu, gdzie Szatańskich Młynów mrok?

O, łuk mi dajcie z żaru złota,
A z pragnień moich groty strzał!
Dajcie mi włócznię! Pękaj, chmuro,
Abym ognisty rydwan miał!

Myśl moja już nie spocznie w boju,
Nie uśnie miecz w uścisku rąk,
Póki nie stanie Jeruzalem
W Anglii zielonej, kraju łąk.

(tłum. J. Pietrkiewicz)

¹"Satanic Mills" najprawdopodobniej chodzi tu o fabryki niszczące krajobraz Anglii, bądź o oficjalny Kościół Anglikański albo o ruiny Stonehenge uznawane przez Blake'a za satanistyczne. Inna wersja mówi iż autor miał tu na myśli uniwersytety w Cambridge i Oxfordzie.

²"Fight" w niektórych wersjach zastąpione jest wyrazem "strife" z ang. "zmagania".