Izaak Cylkow
Z Wikipedii
Izaak Cylkow - ur. 1841 w Bieżuniu - zm. 1908 roku w Warszawie, syn talmudysty Mojżesza Arona Cylkowa z Bieżunia, kaznodzieja żydowski, pierwszy tłumacz Tory z języka oryginału - hebrajskiego - na polski.
Wzrastał w środowisku asymilatorskim i reformatorskim warszawskiej Szkoły Rabinów, którą ukończył w 1859 roku. Następnie przez rok studiował na medycynę, lecz przerwał studia i wybrał się dzięki stypendium stowarzyszenia Lomdej-Tora do Berlina na pogłębione studia filozoficzne i teologiczne. Obronił doktorat z filozofii i z filologii semickiej na Uniwesytecie w Halle.
Po powstaniu styczniowym wrócił do Polski. W 1865 został kaznodzieją w synagodze przy ul. Daniłowiczowskiej. Został pierwszym rabinem Wielkiej Synagogi. Przemawiał m.in. podczas uroczystego otwarcia Wielkiej Synagogi na Tłomackiem, nawołując do wzajemnego zrozumienia i tolerancji pomiędzy religiami. Przemówienie to wypowiedziane po polsku, wbrew rozporządzeniu władz rosyjskich, stanowiło moment zwrotny w publicznym życiu reformowanych Żydów warszawskich.
Przez ponad 30 lat tłumaczył na język polski żydowskie księgi wchodzące w skład Starego Testamentu. Jako pierwsze ukazało się tłumaczenie Psalmów w 1883 roku. W 1895 ukazała się Tora (czyli tzw. Pięcioksiąg Mojżeszowy, pierwsze pięć ksiąg Starego Testamentu) w dwóch tomach. Następnie w pierwszych latach XX wieku ukazywały się dalsze księgi. Dzieło to uchodzi za pierwsze tłumaczenie Starego Testamentu opierające się przede wszystkim na wersji hebrajskiej.
Pochowany na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie. W pogrzebie wzięły udział rekordowe liczby zarówno Żydów jak i chrześcijan.
