Ferdynand III Habsburg

Z Wikipedii

Ferdynand III Habsburg (ur. 13 lipca 1608 w Grazu, zm. 2 kwietnia 1657 w Wiedniu) – król Węgier w latach 1637-1657 (koronowany w 1625 r.), i Czech w latach 1637-1657 (koronowany w 1627 r.) cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego w latach 1637-1657 (król rzymski od 1636 r.) z dynastii Habsburgów. Syn cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, króla Czech i Węgier Ferdynanda II Habsburga i księżniczki bawarskiej Marii Anny Wittelsbach. Mąż Marii Anny Habsburg (córki króla Hiszpanii Filipa III Habsburga). Ojciec Ferdynanda IV Habsburga, cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, króla Czech i Węgier Leopolda I Habsburga i królowej polskiej Eleonory Habsburg.

Spis treści 1 Wojna trzydziestoletnia 2 Sprawy niemieckie po 1648 r. 3 Sprawy ziem dziedzicznych 4 Genealogia

[edytuj] Wojna trzydziestoletnia

Po śmierci ojca w 1637 r. został cesarzem rzymskim. W Świętym Cesarstwie toczyła się wojna trzydziestoletnia (1618 - 1648 r.). Starał się opanować sytuację w Niemczech, ratować pogrążony w ruinie kraj i pozycję polityczną Habsburgów. We wrześniu 1640 r. Ferdynand III zwołał Sejm Cesarstwa w Ratyzbonie. Przywrócono wtedy funkcjonowanie organów centralnych Rzeszy.

W 1643 r. rozpoczął negocjacje pokojowe ze Szwedami, Holendrami i Francuzami w Münster i Osnabrück. Ambasadorem cesarza został Maksymilian hrabia von Trauttmansdorff. Pod wrażeniem pogarszającej się sytuacji obozu katolickiego, upadku władzy cesarskiej i ruiny Niemiec, w 1644 r. Ferdynand III przyznał książętom i stanom Rzeszy prawo do samodzielnego zawierania traktatów i prowadzenia wojen (ius belli ac pacis). Miał nadzieję, że głosy książąt wesprą go podczas negocjacji pokojowych w toczącej się wojnie trzydziestoletniej. Decyzja Ferdynanda przyczyniła się do osłabienia władzy centralnej w Świętym Cesarstwie Rzymskim.

Stopniowo kolejni książęta podpisywali pokoje lub rozejmy z Francją i Szwecją. W 1645 r. armia szwedzka marszałka Lennarta Torstenssona pokonała siły cesarskie pod Jüteborgiem i Jankowicami. W 1648 r. pod Zursmarshausen wojska francuskie (Tureniusz) i szwedzkie (gen. Karol Gustaw Wrangel) zwyciężyły po raz kolejny nad armią cesarza. Droga do Austrii i Wiednia już wcześniej stała otworem, a na zachodzie kolejne klęski ponosili Hiszpanie. Cesarz musiał zgodzić się na podpisanie traktatu westfalskiego (24 października 1648 r.). W marcu 1650 r. Ferdynand III wydał specjalny edykt regulujący egzekucję postanowień pokoju w Niemczech. W 1653 r. zwołał jezcze Sejm Cesarstwa dla rozpatrzenia spraw wykonania postanowień pokoju.

[edytuj] Sprawy niemieckie po 1648 r.

W 1648 r. Ferdynand III ustanowił jednostki stałej armii dla obrony granic ziem dziedzicznych Habsburgów. W 1651 r. cesarz ostatecznie zerwał z tolerancyjną polityką w krajach naddunajskich. Ogłosił wyznanie rzymskokatolickie za jedyne dozwolone na obszarach monarchii Habsburgów austriackich.

W 1653 r. Sejm Cesarstwa zakazał cesarzowi nadawania statusu stanu Rzeszy oraz godności książęcych i elektorskich bez zogdy elektorów i książąt. W 1654 r. Ferdynand III zaakceptował ustwę Sejmu Cesarstwa pozwalającą książętom i stanom Rzeszy na samodzielne zbieranie podatków na cele obronne. Wzmocniło to pozycję książąt zarówno wobec cesarza, jak i wobec poddanych.

[edytuj] Sprawy ziem dziedzicznych

W 1641 r. jako król czeski wydał edykt wprowadzający placetum regium, czyli zakaz publikacji bulli i listów papieskich bez zgody cesarza (króla).

[edytuj] Genealogia

Karol Styryjski ur. 3 VI 1540 zm. 10 VII 1590

Maria Wittelsbach 1) ur. 21 III 1551 zm. 29 IV 1608

Wilhelm V Wittelsbach 2) ur. 29 IX 1548 zm. 17 II 1626

Renata Lotaryńska 3) ur. 20 IV 1544 zm. 22 V 1602

Ferdynand II Habsburg ur. 9 VII 1578 zm. 15 II 1637

Maria Anna Wittelsbach ur. 8 XII 1574 zm. 8 III 1616

1 Maria Anna Habsburg ur. 18 VIII 1606 zm. 13 V 1646 OO   20 II 1631		2 Maria Leopoldyna Habsburg 4) ur. 6 IV 1632 zm. 7 VIII 1649 OO   3 VII 1648		Ferdynand III Habsburg ur. 13 VII 1608 zm. 2 IV 1657		3 Eleonora Gonzaga ur. 18 XI 1630 zm. 6 XII 1686 OO   30 IV 1651
	1		1		1		1		1
Ferdynand IV Habsburg  ur. 8 IX 1633  zm. 9 VII 1654		Marianna Habsburg 5)  ur. 24 XII 1635  zm. 16 V 1696		Filip August Habsburg  ur. 15 VII 1637  zm. 22 VI 1639		Maksymilian Tomasz Habsburg  ur. 21 XII 1638  zm. 29 VI 1639		Leopold I Habsburg  ur. 9 VI 1640  zm. 5 V 1705
	1		2		3		3		3
Maria Habsburg  ur. 13 V 1646  zm. 13 V 1646		Karol Józef Habsburg  ur. 7 VIII 1649  zm. 27 I 1664		Teresa Maria Józefa Habsburg  ur. 27 III 1652  zm. 26 VII 1653		Eleonora Habsburg  ur. 31 V 1653  zm. 17 XII 1697		Maria Anna Józefa Habsburg  ur. 30 XII 1654  zm. 14 IV 1689
	3
Ferdynand Józef Alojzy Habsburg  ur. 11 II 1657  zm. 16 VI 1658

córka Anny Habsburg, córki Ferdynanda I Habsburga syn Anny Habsburg, córki Ferdynanda I Habsburga córka Krystyny Oldenburg, córki Chrystiana II Oldenburga córka Leopolda V Habsburga, syna Karola Styryjskiego żona Filipa IV Habsburga, matka Karola II Habsburga i Małgorzaty Teresy Habsburg, pierwszej żony Leopolda I Habsburga

Poprzednik Ferdynand II Habsburg

cesarz rzymski 1637-1657

Następca Leopold I Habsburg

Poprzednik Ferdynand II Habsburg i Maciej Fryderyk Habsburg

król Węgier i książę wschodniego i zachodniego księstwa niemieckiego 1637 (1625)–1657 z Ferdynandem IV Habsburgiem (1647)–(1654)

Następca Leopold I Habsburg

Poprzednik Ferdynand II Habsburg

król Czech 1637 (1627)–1657 z Ferdynandem IV Habsburgiem (1646)–(1654)

Następca Leopold I Habsburg