Explorer 6

Z Wikipedii

Explorer 6
Inne nazwy	S-2, Able 3, 1959 Delta
Zaangażowani	NASA, (USA)
Indeks COSPAR	1959-004A
Rakieta nośna	Thor Able III
Miejsce startu	Centrum Lotów Kosmicznych imienia Johna F. Kennedy'ego, USA
Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum	249 km
Apogeum	42 327 km
Okres obiegu	763,3 min
Nachylenie	46,9°
Mimośród	0,758847
Czas trwania
Początek misji	7 sierpnia 1959 (14:24:20 GMT)
Koniec misji	6 października 1959
Wymiary
Masa całkowita	64,4 kg

Explorer 6 - mały amerykański satelita naukowy z serii Explorer. Badał galaktyczne promienie kosmiczne, magnetyzm Ziemi, propagację fal radiowych w górnych warstwach atmosfery i ilość mikrometeoroidów. Testował również urządzenie do fotografowania pokrywy chmur.

[edytuj] Budowa i działanie

Satelita miał kształt kuli. Był stabilizowany obrotowo, z prędkością 2,8 obr./min., a oś obrotu wskazywała punkt na niebie o pozycji 217° i deklinacji 23°.

[edytuj] Opis misji

Każdy eksperyment (prócz skanera telewizyjnego) posiadał 2 wyjścia, cyfrowe i analogowe. Nadajnik UHF transmitował telemetrię cyfrową i sygnał TV. Dwa nadajniki VHF nadawały sygnały analogowe. Nadajnik VHF działał w sposób ciągły, a UHF jedynie kilka godzin w ciągu doby. Z czterech paneli ogniw słonecznych, tylko trzy rozłożyły się prawidłowo, przez co statek nabrał trochę większej prędkości obrotowej niż planowano. Ilość dostarczanej energii elektrycznej wynosiła tylko 63% nominalnej i z czasem spadała. Spadek mocy zasilania spowodował osłabienie stosunku sygnału do szumu przesyłanych danych (trudności w odbiorze i interpretacji), szczególnie w apogeum. 11 września 1959 awarii uległ jeden z nadajników VHF. Ostatni kontakt z satelitą zanotowano 6 października 1959. Potem, sprawność baterii słonecznych spadła do poziomu uniemożliwiającego działanie systemów statku. Odebrano łącznie 827 h sygnału analogowego i 23 h transmisji cyfrowej.

[edytuj] Ładunek

• teleskop z licznikiem proporcjonalnym rejestrował protony o energiach >75 MeV, elektrony >13 MeV; ważył 1,8 kg
• Licznik scyntylacyjny; ważył 2,1 kg

Prowadził bezpośrednie obserwacje w ziemskich pasach radiacyjnych. Przyrząd rejestrował elektrony o energiach > 200 keV i protony > 2 MeV. Licznik był próbkowany w sposób ciągły, dla transmisji analogowej, i okresowo (co 2 min, 15 s, lub 1,9 s, zależnie od szybkości transmisji) dla nadawania cyfrowego.

• Magnetometr o czułości w zakresie 0,6-1200 nT
• Telewizyjny skaner optyczny

Optyczny skaner TV, który poleciał na Explorerze 6 był ulepszoną wersją systemu pierwszy raz użytego na statku Pioneer 2. Eksperyment składał się z z jednostki optycznej (sferyczne lustro i fototranzystor), wzmacniacza wideo, obwodów telemetrii, czasowych i logicznych. Przyrząd testował możliwości pozyskiwania dziennych fotografii pokrywy chmur o niskiej rozdzielczości. System ten był również podstawą do budowy systemów kamer TV wynoszonych później, na bardziej zaawansowanych satelitach. Oś optyczna skanera była odchylona o 45 stopni od osi obrotu statku (prostopadle do płaszczyzny orbity). Obraz składał się z 64 linii. Każda był tworzona i wysyłana na Ziemię w czasie jednego obrotu satelity. Zdjęcia mogły być wykonywane tylko w odpowiednich warunkach (prędkość i położenie statku na orbicie). Niestety zdjęcia te były nieudane. Poszczególne linie obrazu były fotografiami innych części nieba - razem tworzyły obraz pozbawiony znaczenia. O niepełnym powodzeniu zadecydowało nierozłożenie się jedno z paneli słonecznych i późniejsze uszkodzenie obwodów elektronicznych - reprodukowany był tylko co 4 obraz. Ostatnie użyteczne dane od tego eksperymentu odebrano 25 sierpnia 1959.

• Odbiornik VLF częstotliwości 15,5 kHz

Badał propagację i szum jonosfery, poprzez odbiór sygnału 15,5 kHz nadawanego z Annapolis (stan Maryland, USA). Sygnały były odbierane przez mała antenę składowej elektrycznej, przez którą nadawano jednocześnie telemetrię VHF. Eksperyment pracował od startu do osiągnięcia wysokości 160 km - pomimo specjalnych technik, odbierany sygnał zaginął w szumie tła.

• Magnetometr typu fluxgate
• Radionadajniki 108 MHz i 378 MHz

Służył do badania gęstości elektronów w pobliżu satelity. Eksperyment składał się z dwóch powiązanych nadajników pracujących na częstotliwościach 108 i 378 MHz. Sygnały były odbierane przez stację na Hawajach, przez 20 do 70 minut podczas 8 zbliżeń do Ziemi w ciągu 11 dni. Interpretację danych utrudniło wystąpienie kilku silnych burz magnetycznych. Awaria nadajnika 378 MHz przerwała działanie eksperymentu.

• Komora jonizacyjna i licznik Geigera

Eksperyment składał się całkującej komory jonizacyjnej typu Neher i licznika Geigera-Muellera Anton 302. Komora odpowiadała na kontakt z elektronami i protonami o energiach, odpowiednio, > 1,5 i 23,6 MeV. Zaś licznik GM: > 2,9 i 36,4 MeV. Zliczenia z licznika i impulsy z komory były gromadzone w oddzielnych rejestrach i przekazywane na Ziemię systemem analogowym. Drogą cyfrową przekazywana była informacja o czasie między dwoma pierwszymi impulsami komory poprzedzającymi transmisję i o czasie, w którym licznik GM zarejestrował 1024 zliczenia.