Działo paryskie

Z Wikipedii

Działo paryskie (po niemiecku "Paris-Geschütz") to działo, z którego Niemcy ostrzeliwali Paryż w czasie I wojny światowej od marca do sierpnia 1918. Było to największe działo użyte w czasie tej wojny.

Nazywane też było "Kaiser Wilhelm Geschütz", często mylone jest z innym działem o nazwie Gruba Berta, które było użyte pod Liège w 1914 lub z mniejszym działem nazwanym "Lange Max" (Długi Maks), od którego zresztą pochodzi. Wszystkie te działa były wyprodukowane w zakładach Kruppa.

Jako broń działo to nie odniosło wielkich sukcesów, siła niszcząca pocisków była stosunkowo niska, jego lufa musiała być często wymieniana, a brak celności pozwalał co najwyżej na ostrzeliwanie celów wielkości miasta. Jednak broń ta była użyta przede wszystkim jako broń psychologiczna aby zniszczyć morale mieszkańców Paryża, a nie samo miasto.

[edytuj] Opis

Działo paryskie było konstrukcją unikalną, ale jego dokładne możliwości nie są znane, a wszystkie cytowane dane są podawane w przybliżeniu – Niemcy zniszczyli tę "super broń" nie pozwalając jej wpaść w ręce aliantów. Nie jest nawet dokładnie wiadomo ile z niego wystrzelono pocisków.

W momencie opuszczania lufy, pocisk osiągał prędkość 1 600 m/s (prawie pięć razy większą od szybkości dźwięku). Całe działo ważyło 256 ton i było zamontowane na specjalnie zbudowanym dla niego wagonie kolejowym. Lufa kalibru 210 mm miała 28 m długości oraz dodatkowe 6 m niegwintowane przedłużenie zamontowane na końcu lufy. Pocisk z tego działa o masie 94 kg w najwyższym punkcie trajektorii osiągał wysokość 40 km i był pierwszym sztucznym obiektem, który dotarł do stratosfery, w tym momencie lotu pocisk nie napotykał praktycznie na opór powietrza co pozwalało na osiągnięcie prędkości ponad dźwiękowych i fenomenalny zasięg 130 km. Pociski były wyrzucane z lufy z tak dużą prędkością, ze każdy z nich zdzierał sporą część gwintowanej, wewnętrznej części lufy i każdy pocisk, który był z tego działa wystrzeliwany był odpowiednio numerowany i miał nieco większy kaliber niż poprzedni wystrzelony pocisk. Po wystrzeleniu w ten sposób 65 pocisków, lufa musiała być regenerowana i na nowo gwintowana. Działo paryskie było największą armatą w czasie I wojny światowej, a w czasie II wojny światowej powstały tylko dwie większe konstrukcje Schwerer Gustav i V-3.

Działo to oryginalnie zaprojektowane było do użycia na okręcie wojennym i dlatego obsługiwało je 80 marynarzy Kriegsmarine pod dowództwem admirała. Otoczone było kilkoma bateriami "normalnych" dział, których zadaniem było stworzenie "zasłony dźwiękowej" aby nie mogło być namierzone przez Brytyjczyków i Francuzów.

[edytuj] Służba w czasie I wojny światowej

Po raz pierwszy wystrzelono z działa paryskiego 21 marca 1918 z lasów w okolicach Coucy, pocisk wylądował w Paryżu o godzinie 7.18. Dopiero po znalezieniu wystarczającej ilości odłamków, zorientowano się, że ta tajemnicza wtedy eksplozja była dziełem wybuchającego pocisku. Paryż był ostrzeliwany z odległości prawie 130 km, przy tak dużej odległości na miejsce lądowania pocisku miała wpływ efekt Coriolisa będący efektem ruchu obrotowego Ziemi. Wystrzelono pomiędzy 320 a 367 pocisków, zabijając 250 i raniąc 620 osób, powodując także znaczne straty materialne.

Działo zostało wycofane do Niemiec w 1918. Nie zostało zdobyte przez aliantów; pod koniec wojny zostało zniszczone przez Niemców.