Chata
Z Wikipedii
Chata (regionalnie: chałupa, checza, chyża, izba) – najczęściej drewniany, dom wiejski.
Chaty często składały się z trzech izb: środkowej – sieni i dwóch bocznych – czarnej i białej. Izba czarna była głównym pomieszczeniem, stał w niej piec. Pełniła rolę kuchni a czasem sypialni. Izba biała była pomieszczeniem bardziej reprezentacyjnym. Służyła tylko celom mieszkaniowym. Obok białej izby budowano często dodatkowe pomieszczenie – komorę, służącą jako magazyn.
Mniej więcej od lat 70. XX w. tradycyjne chałupy są rzadkością w Polsce. Można je spotkać jedynie na Kaszubach, Roztoczu i w Bieszczadach.
[edytuj] Rozwiązania konstrukcyjne
Dach chaty najczęściej pokryty był strzechą lub gontem. Ściany budowano z drewnianych belek ułożonych w konstrukcji wieńcowej lub sumikowo-łątkowej.
Początkowo podłoga wiejskiej chaty najczęściej była glinianym klepiskiem lub polepą; dopiero później zaczęto stosować podłogi z drewnianych desek. W późniejszych rozwiązaniach konstrukcyjnych sufit wykonywano jako polepę, której integralnym składnikiem były wysuszona słoma trzciny.
Kurna chata - (chata dymna) - chata bez komina, bez przewodów dymowych. Palenisko (ognisko) znajdowało się najczęściej w środkowej części chaty a dym uchodził poprzez otwór w centralnym, najwyższym punkcie dachu.
Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu architektury, zagroda