Centuria pospolita
Z Wikipedii
Centuria pospolita | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Podgromada | Magnoliophytina |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | jasnotowe |
Nadrząd | Gentiananae |
Rząd | goryczkowce |
Rodzina | goryczkowate |
Rodzaj | centuria |
Gatunek | centuria pospolita |
Nazwa systematyczna | |
Centaurium erythraea |
Centuria pospolita, tysiącznik (Centaurium erythraea, syn.: Erythraea centaurium, Centaurium umbellatum, Centaurium minus) - to dwuletnia roślina z rodziny Gentianaceae . Tworzy wzniesioną prostą łodygę dorastającą do 50 cm wysokości z rzadka słabo rozgałęziającą się u wierzchołka. Liście ma dwojakie. Dolne, tworzące różyczkę, są jajowate, górne, łodygowe zaś siedzące o kształcie podługowatojajowatym. Różowe kwiaty skupione w szczytowe gęste podbaldachy po przekwitnięciu wiążą się w owoce typu torebki.
- Występowanie
- Centuria nie należy do roślin rzadkich i jest w kraju dość często spotykana. Rośnie na łąkach, widnych polanach i nasłonecznionych stokach wzgórz.
- Surowiec
- ziele.
- Zawartość
- m. in.: substancje gorzkie (gencjopykryna, erytauryna), śladowe ilości olejku eterycznego, flawonoidy, trójterpeny, związki żywicowe i sole mineralne.
- Działanie i zastosowanie
- Ze względu na dużą zawartość goryczy, ziele centurii znajduje zastosowanie w leczeniu zaburzeń trawienia. Ponadto zalecane jest w niedokwaśności. Pomocniczo w żółtaczce, ale także w nadciśnieniu tętniczym, anemii i jako środek łagodzący dolegliwości związane z okresem przekwitania u kobiet. W końcu herbatka z ziela bywa również stosowana do zwalczania robaków - pasożytów przewodu pokarmowego u człowieka.
Lekarstwo przygotowuje się w następujący sposób: 1 łyżkę stołową suszu zalewamy 1 szklanką wrzątku, parzymy pod przykryciem 15 - 20 minut, przecedzamy i pijemy 3 razy dziennie po 1/2 szklanki. Świeże pogniecione liście centurii można przykładać na zropiałe i trudno gojące się rany.
- Inne gatunki
- centuria czerwona (Centaurium pulchellum)