Całkowanie numeryczne
Z Wikipedii
Całkowanie numeryczne to przybliżone obliczanie całek oznaczonych. Proste metody całkowania numerycznego polegają na przybliżeniu całki za pomocą odpowiedniej sumy ważonej całkowanej funkcji w kilku punktach.
Całkowanie numeryczne zalicza się do metod numerycznych.
Prawdopodobnie najprostszym wzorem jest metoda punktu środkowego (midpoint rule):
Jeśli funkcja f(x) zmienia się w niewielkim stopniu na przedziale całkowania, reguła taka da dobre przybliżenie całki.
Żeby uzyskać dokładniejsze przybliżenie można podzielić przedział całkowania na niewielkie fragmenty i w każdym z nich osobno oszacować całkę.
[edytuj] Przykład
Spróbujmy scałkować funkcję cos(x) na przedziale od 0 do 1. Ponieważ da się ją scałkować analitycznie, znamy dokładny wynik i możemy łatwo obliczać błąd przybliżenia różnych metod całkowania. Z dokładnością do 10 miejsc dziesiętnych prawidłowy wynik wynosi:
Całkowanie numeryczne za pomocą zasady punktu środkowego da nam wynik:
co daje błąd 0.0361115771 (błąd względny 4.3%) – niewielki jak na tak prostą metodę, jednak oczywiście niezadowalający do wielu zastosowań.
Żeby uzyskać lepsze przybliżenia możemy podzielić przedział całkowania:
Z błędem bezwzględnym 0.0088296604 lub względnym 1%.
Dzieląc przedział całkowania na więcej fragmentów możemy uzyskać lepsze przybliżenie:
Ilość części | Wynik | Błąd |
---|---|---|
1 | 0.8775825619 | 0.0361115771 |
2 | 0.8503006452 | 0.0088296604 |
4 | 0.8436663168 | 0.0021953320 |
8 | 0.8420190672 | 0.0005480824 |
[edytuj] Przykład 2
Całkowanie numeryczne przebiegów czasowych. Spróbujmy scałkować spróbkowany przebieg sin(t) na przedziale od 0 do 4 * π [s]. Załóżmy, że częstotliwość próbkowania fp przebiegu wynosi fp [Hz].
Do obliczeń wykorzystamy metodę prostokątów. Średnica podziału wynosi 1. Niech Xi(t) oznacza próbkę po całkowaniu. Każdy wyraz Xi można obliczyć jako sumę częściową:
Im mniejsza średnica podziału (wyższa częstotliwość próbkowania), tym wynik dokładniejszy. Uwaga: po scałkowaniu amplituda przebiegu wzrasta, tym bardziej, im mniejsza średnica podziału.