Autobusy miejskie w Warszawie
Z Wikipedii
Miejska komunikacja autobusowa w Warszawie składa się ze 176 linii o łącznej długości ok. 2600 km. Obsługuje je ok. 1700 autobusów należących do 5 przewoźników.
Podobnie jak cała komunikacja miejska, linie autobusowe administrowane są przez Zarząd Transportu Miejskiego (ZTM), podlegający miejskim władzom samorządowym. ZTM ustala trasy i rozkłady, a także wydaje bilety i organizuje ich kontrolę. Przewozy wykonywane są przez firmy wyłaniane przez ZTM w drodze przetargów.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] XX lecie międzywojenne
W 1920r. podjęto decyzje o powstaniu Wydziału Ruchu Autobusowego przy Tramwajach Warszawskich. Na początku linie obsługiwały autobusy marki Sauer. W czasie obrony Warszawy w 1920r. służyły do obsługi wojskowej. W 1921r. uruchomiono trzy linie. Prawdziwy renesans spółka przeżywała pod koniec lat dwudziestych XX wieku, pojawiło się wiele nowych połączeń, uruchomiona została nowa zajezdnia przy ul. Łazienkowskiej. W 1938r. wprowadzono nowoczesne wzory znaków przystankowych, stosowane aż do 1988r. Po wybuchu II wojny światowej linie wyjechały na ulice miasta już 10 września 1939r. 28 września 1939r., ponownie zawieszono kursowanie autobusów, by wznowić ich działanie dopiero 3 października 1939r. Od listopada 1939r. zaczęła się regularna likwidacja taboru, wojnę przetrwał tylko jeden wóz.
[edytuj] Po II wojnie światowej
Komunikacja autobusowa pojawia się ponownie w kwietniu 1945r. w skład taboru wchodzą wozy ciężarowe, które powoli wymieniano zagranicznymi wozami otrzymanymi w darach od europejskich miast. W 1951r. na ulice wyjechały węgierskie Ikarusy - 601 z nowej zajezdni przy ulicy Inflanckiej. Rok 1962 przyniósł warszawie nowe przegubowe wozy marki Jelcz. Pierwszy nocny autobus pojawił się na ulicach Warszawy w 1963r., w tym samym roku przybywają nowe zajezdnie: "Redutowa" i "Woronicza". 1964r. naznaczył się jako rok "kasowników" w tym właśnie roku zlikwidowano konduktorską sprzedaż biletów. W 1969r. zostaje oddana do użytku zajezdnia "Ostrobramska", a rok później "Kleszczowa" oraz "Chełmska". W 1972r. na komunikacyjnej mapie stolicy pojawia się zajezdnia "Pożarowa", a w 1985r. oddana do użytku zostaje zajezdnia "Stalowa". W 1988r. następuje zmiana wzorów znaków przystankowych. 1 marca 1994 następuje reorganizacja stołecznego transportu. Miejskie Zakłady Komunikacyjne w Warszawie zostają podzielone na:
- Zarząd Transportu Miejskiego pełniący piecze nad rozkładami jazdy wszystkich liniami tramwajowych i autobusowych;
- Tramwaje Warszawskie - obsługujący wszystkie linie tramwajowe oraz ich torowisko
- Miejskie Zakłady Autobusowe w Warszawie obsługujące linie autobusowe i trolejbusowe wraz z zajezdnią w Piasecznie.
W roku 1995 następuje likwidacja zajezdni "Piaseczno" i "Pożarowa". W 1999 wprowadzono do eksploatacji nowoczesne i niskopodłogowe autobusy Solaris Urbino 15. W 2002 do Solarisów dołączają autobusy marki Man. Rok 2003 przynosi likwidację zajezdni "Inflancka". W 2005 wprowadzono do eksploatacji autobusy Solaris Urbino 18 z klimatyzacją. W roku 2006 zlikwidowana zostaje zajezdnia "Chełmska".
[edytuj] Przewoźnicy
Obecnie przewozy na zlecenie ZTM świadczą:
- Miejskie Zakłady Autobusowe (MZA - 5 zajezdni: Woronicza, Kleszczowa, Stalowa, Ostrobramska, Redutowa)
- Connex Warszawa
- PKS Grodzisk Mazowiecki
- ITS Michalczewski
- Mobilis
Tylko pierwsza z tych firm jest własnością miasta stołecznego Warszawy. Pozostałe są w sensie organizacyjnym całkowicie niezależne od ratusza i nazywane są ajentami.
[edytuj] Numeracja linii
Wszystkie należące do ZTM linie autobusowe mają trzycyfrowe numery. Pierwsza cyfra numeru oznacza rodzaj linii:
- 1.. - linie zwykłe
- kursują w większości codziennie w godzinach 5-23
- 2.. - linie specjalne (zastępcze, cmentarne itp.)
- kursują w okresie remontów trakcji tramwajowej, imprez i świąt
- 3.. - linie zwykłe okresowe
- kursują w dni powszednie w godzinach szczytu lub przez cały dzień z wyłączeniem (dla niektórych linii) wakacji i ferii szkolnych
- 4.. - linie przyśpieszone okresowe
- kursują w większości w dni powszednie w godzinach szczytu lub przez cały dzień z wyłączeniem (dla niektórych linii) wakacji i ferii szkolnych. Zatrzymują się jedynie na przystankach przesiadkowych.
- 5.. - linie przyśpieszone
- kursują codziennie w godzinach 5-23. Zatrzymują się jedynie na przystankach przesiadkowych.
- 6.. - linie nocne
- kursują codziennie w godzinach 23-5
- 7.. - linie zwykłe podmiejskie
- kursują codziennie w godzinach 5-23
- 8.. - linie podmiejskie okresowe
- kursują w dni powszednie w godzinach szczytu lub przez cały dzień z wyłączeniem (dla niektórych linii) wakacji i ferii szkolnych
Występują także linie ekspresowe, które wyjątkowo zamiast trzech cyfr mają literę "E-" oraz numer. Trasy tych linii obejmują bardzo mało przystanków. Linie ekspresowe kursują w dni powszednie w godzinach szczytu lub przez cały dzień z wyłączeniem (dla niektórych linii) wakacji i ferii szkolnych. Autobusy tych linii mają zezwolenie na jazdę poza wyznaczoną trasą, ale w ramach ustalonych przystanków.
[edytuj] Tabor
Flota ajentów składa się zwykle z jednej marki autobusów. Są to Solarisy (Connex, Mobilis), Jelcze (PKS) oraz MAN-y (ITS). MZA posiada autobusy wszystkich powyższych marek, przy czym począwszy od roku 2005 wprowadzany jest system specjalizacji zajezdni, polegający na skupianiu w nich autobusów jednej marki. Ponadto MZA ma stanie ponad setkę Neoplanów oraz kilkaset Ikarusów, choć te są stopniowo wycofywane. Wszystkie autobusy, niezależnie od przewoźnika, pomalowane są w barwy miejskie i posiadają czteroznakowy numer boczny (cztery cyfry na pojazdach MZA oraz litera A i trzy cyfry na pojazdach ajentów)
[edytuj] Ciekawostki
- 4060 - To liczba wszystkich przystanków warszawskiej komunikacji miejskiej.
- Najkrótszą linią autobusową jest linia 113 (Os. Górczewska - Groty), najdłuższą zaś 515 (Rembertów-Kolonia - Huta).
- Najczęściej kursującym autobusem jest: E-4 (Pl. Wilsona - Nowodwory), najdłużej pasażerowie muszą czekać na autobus linii: 100 (Agrykola - Stare Miasto) i 700(Dw. Centralny - Pańska).