Andrzej Noskowski

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Andrzej IV Noskowski (ur. 1492, zm. 23 października 1567) – biskup płocki, fundator i mecenas z epoki Renesansu.

Urodził się w mazowieckiej rodzinie szlacheckiej (herb Łada) w Noskowie Małym koło Zakroczymia. Od 1511 studiował na Akademii Krakowskiej. Był kanclerzem ostatnich książąt mazowieckich. Od 1521 pełnił urząd proboszcza w Wąsoszy.

Od 1539 kanonik kapituły płockiej, potem także warszawskiej, pułtuskiej oraz proboszcz kościoła NMP w Nowej Warszawie. Od 1545 był kanonikiem gnieźnieńskim. Biskupem płockim został mianowany w 1546 dzięki poparciu króla Zygmunta I Starego i królowej Bony. Przeprowadził remont katedry płockiej.

Szczególnie przyczynił się do rozwoju miasta Pułtuska. W 1557 uzyskał od Zygmunta Augusta potwierdzenie przywilejów nadanych przez jego ojca w 1533. W 1565 sprowadził z Braniewa do miasta jezuitów, którzy rok później utworzyli tam swoje drugie w Rzeczypospolitej i wkrótce bardzo znane kolegium. Rozbudowany został zamek biskupi.

Od początku jego rządów Jan Baptysta z Wenecji prowadził rozbudowę według kanonów Renesansu kolegiaty pułtuskiej. Świątynia otrzymała kolebkowe sklepienie, pokryte dekoracją kasetonową oraz kaplicę wzorowaną na Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Biskup zamówił także kosztem 216 florenów namalowanie w niej ogromnych polichromii, które podjął się wykonać mistrz Wojciech z Warszawy. Wkrótce jednak musieli mu pomóc dodatkowo Stanisław z Łomży i Stanisław z Liwu. Po pożarze w XVII w. pokryto ją tynkiem i zamalowano. Ponownie odkryto polichromie przy okazji remontu w 1994.

W 1558 był fundatorem tzw. Bursa Noscoviana, która zapewniała mieszkania w Krakowie dla 40 studentów z Mazowsza. Połowa z nich przyjmowana była za rekomendacją kapituł płockiej i pułtuskiej. Po ukończeniu studiów mieli obowiązek odpracować pomoc w szkołach Płocka i Pułtuska przez minimum 3 lata. Na miejscu bursy stoi dziś budynek Collegium Novum UJ, w który wmurowana jest tablica pamiątkowa.

Po śmierci w 1567 został pochowany w kaplicy w kolegiacie pułtuskiej.