Aleksander Turyn
Z Wikipedii
Aleksander Turyn (ur. 26 grudnia 1900 w Warszawie, zm. 26 sierpnia 1981 w Urbana, Illinois), polski filolog klasyczny, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.
Był synem Aarona (rzemieślnika) i Estery Glazer (nauczycielki gimnazjalnej). Po ukończeniu gimnazjum w Warszawie studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Warszawskim (1919-1923), m.in. u Tadeusza Zielińskiego i Gustawa Przychockiego, pod opieka którego obronił doktorat (1923). Uzupełniał studia na uniwersytecie w Berlinie (1923-1924). Pracował jako starszy asystent w I Katedrze Filologii Klasycznej na Uniwersytecie Warszawskim, od 1929 (po habilitacji) jako docent; w 1935 został mianowany profesorem nadzwyczajnym i objął II Katedrę Filologii Klasycznej (po przejściu na emeryturę Tadeusza Zielińskiego).
Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Rzymu, potem do Aten (prowadził tam badania naukowe); w 1941 osiadł w USA. Wykładał historię literatury greckiej i język grecki na University of Michigan w Ann Arbor (1941-1942), kierował Katedrą Filologii Klasycznej w New School for Social Research w Nowym Jorku (1942-1945), od 1945 był profesorem University of Illinois w Urbana. Przeszedł na emeryturę w 1969.
Od 1959 był członkiem Fundacji Guggenheima. Współpracował z Biblioteką Watykańską, gdzie w latach 50. i 60. prowadził częste badania archiwalne. W 1946 został powołany na członka-korespondenta Polskiej Akademii Umiejętności, należał także m.in. do Akademii Ateńskiej. Otrzymał doktorat honoris causa uniwersytetu w Atenach (1965), był laureatem nagrody Fundacji Jurzykowskiego (1978). Odznaczono go m.in. Krzyżem Wielkim Orderu Feniksa (Grecja) i Orderem Zasługi Amerykańskiego Towarzystwa Filologicznego.
Jego zainteresowania naukowe obejmowały historię literatury greckiej oraz metrykę i prozodię grecką. Prowadził badania nad Iliadą Homera, rękopisami Eurypidesa, Ajschylosa i Sofoklesa. Opracował komentarz do opisu uczuć miłosnych u Safony. Przygotował do wydania zachowane utwory poetyckie Pindara (Pindari Epinitia, 1944; Pindari carmina cum fragmentis, 1948), a także m.in. Codices Graeci Vaticani saec. XIII et XIV scripti (1964). Opublikował około 60 prac, m.in.:
- Observationes metricae (1921-1922)
- De Aeli Aristidis codice Varsoviensi atque de Andrea Taranowski et Theodosio Zygomale (1928)
- Studia Byzantina (1928)
- Niektóre kwestie prozodyczne liryki greckiej (1929)
- Studia Sapphica (1929)
- Stan badań i zagadnienia metryki greckiej (1930)
- De codicibus Pindaricis (1932)
- Sylwety greckie (1934)
- The Manuscript Tradition of the Tragedies of Aeschylus (1943)
- The Sophocles Recension of Manuel Moschopolus (1949)
- Michael Lulludes, a Scribe of the Palaeologan Era (1974)
Źródła:
- Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 3: P-Z (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1985