Stanisław Lem
El Vikipedio
Stanisław LEM [stanIsŭav lem] (naskiĝis la 12-an de septembro, 1921, mortis la 27-an de marto, 2006) estis pola verkisto de satira kaj filozofiema sciencfikcio. Liajn librojn oni tradukis en 37 lingvojn. Vendiĝis pli ol 10 milionoj.
Lem naskiĝis en Lvovo, Pollando (nun en Ukrainio), kiel filo de kuracisto. Li studis medicinon en la Universitato de Lvovo kaj la Universitato Jagiellonia en Krakovo, sed interrompis la studadon pro la invado de la nazioj dum la Dua mondmilito. Tiam Lem laboris kiel aŭtoriparisto kaj veldisto, kaj aniĝis al la kontraŭgermana rezistantaro. Je la fino de la milito Pollandon okupis la Ruĝa Armeo kaj la landon dum 45 jaroj regis fortoj strikte ligitaj al Soveta Unio. En 1946 Lem transloĝiĝis al Krakovo kaj finis sian studadon. Li laboris kiel helpanto en scienca esplorejo kaj komencis verki novelojn dum la libertempo.
Lem estis premiita per honora membriĝo al la asocio Science Fiction and Fantasy Writers of America (SFWA) en 1973, sed la premio estis forprenita en 1976 pro liaj komentoj pri lastatempa sciencfikcia literaturo; li priskribis ĝin kiel malplene elpensita, aĉe verkita, kaj zorgante pli pri vendkvanto ol pri ideoj aŭ literatura novigo. La SWFA poste proponis al li normalan membriĝon, sed tion li rifuzis.
Mortis la 27-an de marto, 2006, en Krakovo, Pollando.
[redaktu] Verklisto
- Szpital Przemienienia (1955) (la unua romano de Lem, ne sciencfikcia sed iom aŭtobiografia rakonto pri juna doktoro en Pollando dum la dua mondmilito)
- Dzienniki gwiazdowe (1957]])
- Eden (1959)
- Solaris (1961) (filmigita de Andrej Tarkovskij (Sovetio) en 1971, kaj de Steven Soderbergh (Usono) en 2002.)
- Cyberiada (1965)
- Głos Pana (1968)
- Opowieści o pilocie Pirxie (1968)
- Kongres futurologiczny (1983)
- Pokój na Ziemi (1987)
[redaktu] En Esperanto aperis
- La maŝino de Trurl (Pola esperantisto, 1-2, 1982, tr. Zbigniew Sienkiewicz)
- El la rememoroj de Ijon Tichy [Trad. Zbigniew Sienkiewicz, En: Sferoj : sciencfikcio kaj fantasto)
[redaktu] Eksteraj ligoj
- Oficiala TTT-ejo de Lem (pole kaj angle)
- Kiel la mondo saviĝis, de la libro La Ciberiado, tradukita de Matthew McLauchlin
- Elektitaj ĉapitroj el romano "Surloka esploro" (Wizja lokalna) en Esperanto
- Sciencfikcia teatraĵo "Luna nokto" en Esperanto
