León de Greiff
El Vikipedio
Literaturo > Hispanlingva literaturo > León de GREIFF
León de Greiff (plena baptonomo: Francisco de Asís León Bogislao DE GREIFF HAEUSLER) estis plej originala, vortoriĉa, poeto kolombia kaj unu el la plej grandaj. Li naskiĝis en Medellín la 22an de julio de 1895, kaj mortis en Bogoto (Kolombio) la 11an de julio de 1976.
Enhavo |
[redaktu] Vivo
Liaj nehispanaj familinomoj devenas el eksterlandaj prauloj: Lia patroflanka praavo estis svedo kaj lia patrinflanka avo estis germano. Li estis filo Luis de Greiff Obregón (1869 - 1944) kaj Amalia Haeusler Rincón (1869-1947). Li havis du fratinoj: Laŭra (1894-1895) kaj Leticia (1897-1995), kaj du fratoj: Olaf (1907-1943) kaj Otto (1903-1995).
León de Greiff studis tri jarojn de civila inĝenieriko en Medellín, poste en Bogoto li studis iom da juro kaj, kiam 18-jaraĝa, laboris kiel privata sekretario de generalo Rafael Uribe Uribe.
Reveninte al sia naskiĝurbo, li unuiĝis en 1915 al aliaj 12 junaj intelktuloj por fondi grupon nomata Panidoj, aro de bohemiaj amantoj kaj praktikantoj de beletro kies babilrondoj kunvenis en librejoj, kafejoj kaj drinkejoj, por diskuti pri literaturo kaj legi poemojn. Tiun jaron la grupo publikigis propran literaturan revuon nomata Panida, direktita far León de Greiff. La grupo ricevis influon el beletra skolo t.n. "Hispanamerika modernismo", kaj el ties fontoj: Simbolismo kaj franca Parnasismo.
En 1916 li laboris en banko kiel kasisto kaj kontlibrotenisto, kaj poste, dum preskaŭ tri jarojn, kiel administranto en ampleksigo de fervojo en Antjokio.
En multaj poemoj, León de Greiff skribas kvazaŭ aliaj homoj, kun tre variaj nomoj, ekzemple: "Gaspar de la Nuit", "Matías Aldecoa", "Erik Fjordson", "Ramón Antigua", "Leo Le Gris", "Sergio Stepansky", "Bogislao", "El Skalde"...
Ĉirkaŭ 1925 plidisvastiĝas en Kolombio verkoj de León de Greiff, kaj liaj samgeneraciaj skribistoj: Jorge Zalamea, Rafael Maya, Germán Arciniegas, Luis Vidales, Alberto Lleras Camargo.
Li ne estis zorgema pri sia vestado nek gladitaj vestaĵoj, kaj pri tio oni rakontas anekdoton: Iam li gajnis du novajn vestaĵojn en lotumo, kaj poste kiam oni lin demandis pri ili, li respondis ke li sendis ilin por ĉifado antaŭ ol surmeti ilin.
En la verkoj de León de Greiff estas karakteriza la riĉega vortarego, plena de nekutimaj, ekzot-sonaj vortoj uzitaj saĝe en poetiko kiu elvokas belsonon, emociojn kaj kvazaŭsonĝajn signifojn. Lia poezio, intelekta kaj hermesa (hisp. hermética), turnas ĉirkaŭ temaro neuzita kaj karakteriĝas pro serĉo de sonaj efektoj de la verso
Politike, León de Greiff konsideris sin "liberala" kaj iome maldekstrema, tamen ne batalema.
[redaktu] Ĉefa verkaro
- Tergiversaciones, 1925
- Cuadernillo poético, 1929
- Libros de signos ("Libroj de signoj"), 1930
- Variaciones alrededor de nada ("Variaĵoj ĉirkaŭ nenio"), 1936
- Prosas de Gaspar ("Prozoj de Gaspar"), 1937
- Farsa de los pingüinos peripatéticos ("Farso de la peripatetikaj pingvenoj"), 1942
- Semblanzas y comentarios ("Biografiaj skizoj kaj komentoj"), 1942
- Fárrago ("Fatraso"), 1954
- Bárbara Charanga, 1957
- Bajo el signo de Leo, 1957
- Velero paradójico ("Paradoksa velŝipo"), 1959
- Nova et vetera, 1968
- Libro de relatos, 1975
[redaktu] Specimeno tradukita
Kvankam neniu tradukaĵo, en iu ajn lingvo, povas rekrei la etoson kaj sonefikojn de la hispanlingvaj vortoj maloftaj uzitaj far la poeto, jen tradukaĵo far Luis Guillermo Restrepo Rivas el poemo "El Solitario", parto el "Libro de la Signoj", verkita far León de Greiff proksimume inter 1915 kaj 1927. LA SOLULO |
|
Amas mi la solecon, la silenton, Blindigas netolere luma multo Mi ne ĝemas en acidaj strofoj Mi muta, blinda, senmova, vegetas ... |
Estas neeble ke mi prenu parton Mi sekvas "mian vojon" mute, vagas Nek de homo nek aĵo mi amikas Amas, kun amo ebria, mi Belecon Nur ion deziregas mi venkita, |
[redaktu] Informofontoj
Retejoj :
- Biografioj kaj vivoj
- Biografio far Gino Luque Cavallazzi ĉe Biblioteko Luis Ángel Arango
Libro :
- Miranda, Álvaro, León de Greiff -En el país de Bolombolo, ISBN 9583014869, Eldonejo: Panamericana Editorial, Bogoto, 2004