János Bolyai
El Vikipedio
BOLYAI János (bojai) estis hungara matematikisto, ellaboristo de neeŭklida geometrio, militinĝeniero, filo de Farkas Bolyai: naskita la 15-an de decembro 1802 en Kolozsvár kaj mortinta la 27-an de januaro 1860 en Marosvásárhely.
Li estis mirinfano. Post la studoj en Marosvásárhely deziris fariĝi disĉiplo de Carl Friedrich Gauss, amiko de sia patro en Göttingen, sed pro malsukceso de tiu fariĝis militinĝeniero en Vieno. Liaj servaj lokoj estis: Temesvár, Arad, Nagyvárad, Szeged, Lemberg, Olmütz. En 1833 pro malsanaj kaŭzoj estis pensiigita. Post reveno en Transilvanion li loksidiĝis en komunumo Domald, de kie en 1846 translokiĝis en Marosvásárhely. La rilatoj kun sia patro malboniĝis pro diskutoj precipe pri materialaj aferoj. Lia ĉefverko Appendix verkita en latina lingvo aperis en 1832 kiel suplemento de Tentamen, verko de sia patro. En la lastaj jaroj de sia vivo li vivis forlasite, malsane kaj sin okupis sole pri filozofiaj problemoj.
[redaktu] Bibliografio
- Bedőházi János: A két Bolyai. Marosvásárhely, 1897.
- Benkő Samu: Bolyai János vallomásai. Kriterion Könyvkiadó, Bukarest, 1972.
- Dávid Lajos: A Két Bolyai élete és munkássága. Budapest. 1923.
- Stäckel Pál: Bolyai Farkas és Bolyai János geometriai viszgálatai, fordította Rados Ignác, Budapest, 1914.
- Neumann Mária, Salló Ervin, Toró Tibor: A semmibből egy új világot teremtettem. Temesvár, 1974.
- Weszely Tibor (szöveg) - M. Makkai Piroska (grafika) - Roska Tamás (Előszó): Fiú és apa / Son and Father. (Bolyai János és Bolyai Farkas életéből fába metszette M. Makkai Piroska). Kétnyelvű kiadvány. Válasz Könyvkiadó, 2003.
- Apa és fiú küzdelme a kórokkal - Oláh Anna: Bolyai Farkas gyógyászati munkássága; Vofkori József: Bolyai János betegségei. Mentor Kiadó, Marosvásárhely, 2006.
